Is ceannaire díograiseach Scoile Foraoise agus​ múinteoir inbhuanaitheachta í Angie Kinsella de Nature Way (www.naturway.ie) a bhfuil creideamh daingean aici in oideolaíocht an dúlra. Braitheann Angie go mbíonn sé ag éirí níos tábhachtaí i gcónaí sa ré dhigiteach seo nasc a dhéanamh leis an dúlra ar leibhéal eispéireasach agus foghlaim lasmuigh a spreagadh. Oibríonn Angie d’Oidhreacht na Scoileanna chomh maith.

Eispéiris Chruthaitheacha i mbliain ag Scoil Foraoise 

Bhí eispéiris chruthaitheacha ag Scoil Foraoise rud beag difriúil dom féin agus do na páistí i mbliana.  Roghnaigh mé mé féin a bhá le ceiliúradh a dhéanamh agus a bheith ag maireachtáil leis agus tríd an bhféilire Ceilteach. Tugtar an Celtic Wheel air chomh maith. Tá féilire na gCeilteach dírithe ar athrú timthriallach na séasúr.  Bhí athruithe séasúracha an-tábhachtach do na Ceiltigh, a bhí ag brath ar Roth na Bliana chun rialú a dhéanamh nuair a bhí sé in am treabhadh, le cur, le baint, agus le scíth a dhéanamh.  Léiríonn casadh an Rotha breith, bás agus athbheochan leanúnach an dúlra. Bhraith mé go raibh comhtháthú na dóighe ársa seo oiriúnach don chaoi a raibh mé ag iarraidh oibriú i Scoil Foraoise i mbliana. Mhothaigh mé gur uirlis chabhrach í chun muid a spreagadh chun ár n-oidhreacht ársa a mheabhrú, ár n-oidhreacht a fháil ar ais agus ár n-oidhreacht a fhí arís. Cén áit is fearr leis seo a roinnt ná laistigh de ghabháltas foraoise.

Ba é Meán Fómhair an mhí a d'fhill na páistí ar scoil, ach ba é an mhí nuair a chuirimid tús le timthriall nua den Celtic Wheel.  Chuir mé tús le clár fadtéarmach Scoil Foraoise in Iarthar na hÉireann ag tús mhí Mheán Fómhair. Chuamar isteach sa choill sna chéad chúpla seachtain agus thosaigh na páistí ag cur eolas ar luí na talún. Bhí neart flóra fós ar urlár na foraoise agus bhí na crainn lán le duilleoga. Bhí na laethanta te agus geal den chuid is mó, rud a chabhraíonn, braithim, ar go leor leibhéal dom féin, do na páistí agus dá múinteoirí.

Bhí éagsúlacht mhór cultúr ann laistigh den ghrúpa páistí seo, rud a chuir gliondar orm; le teanga uilíoch an tsúgartha a fheiceáil a tharlaíonn go bog i suíomh nádúrtha le tacaíocht ó phrionsabail na Scoile Foraoise. Chonaic mé páistí, a bhféadfadh a gcuid scileanna teanga a bheith ina ndúshlán i suíomh seomra ranga, ag bláthú sa timpeallacht seo. Ní raibh cuid de na páistí seo i bhforaois riamh bíodh is nach raibh sé ach 10 nóiméad ar shiúl óna scoil.

Tháinig cailín amháin chugainn gach seachtain ina cathaoir rothaí le tacaíocht agus spreagadh iontach a múinteoirí scoile a bhí meáite ar Scoil Foraoise a dhéanamh uileghabhálach.

Chaitheadh sí am le daltaí eile go minic ag déanamh ceardaíochta, nó uaireanta, dhéanadh sí am amach ag déanamh scíthe sa leaba luascáin. Bhí am leithdháilte i gcónaí le haghaidh saorshúgartha. Chun crainn a dhreapadh, chun dúnta a thógáil, chun maidí a shnoí, nó go simplí le ham a ghlacadh le bheith san fhoraois, leo féin nó i ngrúpaí, chun a scíth a ligean sa leaba luascáin, chun taitneamh a bhaint as ceannbhrat na gcrann.

De réir mar a d'aistrigh muid isteach i mí Dheireadh Fómhair, thosaigh mé ag roinnt agus ag iniúchadh na brí atá le Samhain trí scéalta cois tine agus trí cheardaíocht. Is gnách gur Oíche Shamhna a thugtar air. Roinn mé leis na páistí conas a cheiliúraimis 'an Bhliain Nua‘ tráth den saol, conas a thugaimis onóir dár sinsear, agus conas a bhí sé in am sinn féin a ullmhú don gheimhreadh amach romhainn.

Rinneamar cnámharlaigh bhata iontacha déanta de ‘helters’ gainimh. Shnoíomar slata draíochta agus claimhte agus boghanna agus saigheada. D'fhorbraíomar ár scileanna lasadh tine. D'fhoghlaimíomar faoi bhianna fiáine agus conas tae fiáin a ndearnadh foráiste air a ullmhú agus féastaí a chócaráil ar an tine. Rinneamar iniúchadh freisin ar an gcaoi a bhfuil fána agus flóra na talún á n-ullmhú féin agus ag freagairt do na séasúir atá ag athrú. Chruthaíomar hapa zome (eicea-phriontáil plandaí) le caora an fhómhair, bhí gach dath faoin spéir le feiceáil. Rinneamar irisí dúlra freisin ionas go bhféadfaimis na hathruithe sa choill a thabhairt faoi deara trí líníocht agus focail.

D'iarr mé ar na páistí gach seachtain ar casadh orm iad le súil ghéar a choinneáil amach agus na hathruithe a thug siad faoi deara a mhothú. De réir mar a thosaigh na duilleoga ag athrú datha ar na crainn agus ag titim, is cinnte go bhféadfainn an dúlra ag cúlú faoi thalamh a bhraith. De réir mar a chuaigh na míonna thart agus mar a d'fhás an dorchadas, shonraigh mé athrú inár gcuid fuinnimh go léir.

Agus ansin tríd an Earrach agus anois de réir mar a leanann an roth ar aghaidh tríd an tráth seo bláthaithe nuair atáimid ag druidim i dtreo grianstad an tSamhraidh. Mothaím an glao le cluichí agus ceird níos fuinniúla a imirt a fhíonn flóra agus fána an tsamhraidh isteach. D'fhoghlaim mé agus tá mé ag fás ar fad tríd an turas cruthaitheach seo san fhoraois, i rithim leis an Celtic Wheel.

Fuair mé an t-aiseolas seo le déanaí ó mhúinteoir a d'fhreastail ar chuid de na seisiúin seo lena rang. “D'fhás na páistí go meabhrach, go fisiciúil agus go mothúchánach. Bhí siad ag gáire, ag canadh, ag scréachadh, bhí siad ag lapadaíl, agus chuir siad brú orthu féin agus rinne siad iniúchadh agus roinn siad agus d'fhoghlaim siad an oiread sin fúthu féin agus faoina chéile." Is dóigh liom gur achoimre iontach é seo ar ár gcuid ama i Scoil Foraoise agus ar an bhféidearthacht atá ann do léiriú cruthaitheachta do pháistí, agus do dhaoine fásta.