Blag 2 – Vera McGrath, Amharc-Ealaíontóir, Taighdeoir & Iarmhúinteoir Bunscoile

Is Amharc-Ealaíontóir, saorthaighdeoir & iarmhúinteoir bunscoile í Vera McGrath.  Tá sí ina cónaí i Co. Mhuineacháin, bhí sí rannpháirteach sa Chomhpháirtíocht idir Múinteoirí agus Ealaíontóirí (TAP) ó bunaíodh an chomhpháirtíocht in 2014. Is comhalta í ar phríomhfhoireann na hÉireann I-TAP freisin (an Chomhpháirtíocht náisiúnta idir Múinteoirí agus Ealaíontóirí), tionscnamh TAP arna mhaoiniú ag Erasmus+ agus atá á fhorbairt ag Éirinn agus trí dhlínse eile.  Tá céim MAVA bainte amach aici (Máistreacht in Oideachais Amharc-Ealaíona) ó Choláiste Náisiúnta Ealaíne is Deartha (NCAD).  Tá sí díreach tar éis clár BLAST a chur i gcrích mar ealaíontóir cónaithe i scoil i mBaile na Lorgan, Co. Mhuineacháin.

Tá go leor léargas faighte aici lena linn mar chomhalta den fhoireann TAP, agus léiríonn sí cuid acu sna blaganna atá le foilsiú, mar aon leis an gcaoi a raibh sé de mhisneach aici a mianta a chur in iúl chun aistriú ó mhúinteoir go healaíontóir laistigh den chreat seo agus an léargas ar an méid a d’fhoghlaim sí ó bheith ag cloí lena féiniúlacht ar fad agus ag leanúint ar aghaidh. Tá Vera thar a bheith buíoch as an tionscnamh TAP as ucht éascaíocht a dhéanamh ar a haistriú.

Tá an tsraith blaganna tiomnaithe do bheirt daoine inspioráideacha i réimse na nEalaíon san Oideachas in Éirinn: Caitríona Ní Chullota as ucht a dea-shampla, as ucht a tacaíochta agus as ucht a aithint go raibh tuairim bhailí ag Vera in TAP agus Gary Granville as ucht tacú go ciúin léi scríobh ar chúrsaí a bhaineann leis na hEalaíona san Oideachas.  Míle Buíochas.

Múinteoir, Ealaíontóir, Eile

6 Bealtaine 2022.  Tugaim cuairt ar scoil i gContae an Chabháin.  Mo ról, ‘cara criticiúil’ i modh Taighde Gníomhaíochta ar son ár gClár PD Comhpháirtíocht idir Múinteoirí agus Ealaíontóirí (I-TAP-PD).  Suím, ag faire, ag baint sásamh as an méid a tharlaíonn:  Ealaíontóir agus múinteoir ag obair go sioncronach le chéile agus iad ag críochnú abairtí a chéile.  Ní bhím in ann an múinteoir agus an t-ealaíontóir a idirdhealú óna chéile.  Agus mé ag déanamh iniúchadh a thuilleadh, fuair mé amach gur mhúin an múinteoir an scil ealaíne don ealaíontóir ina cistin agus gur ullmhaigh an t-ealaíontóir leabhráin féinmheasúnaithe ionas go mbeadh na scoláirí in ann a gcuid foghlama a thaifeadadh.  Go bunúsach, ghlac siad ról a chéile agus tá mé ag féachaint ar an méid a mhaígh mé, agus é ag tarlú os mo chomhair.  “Is féidir le duine ar bith a bheith ina ealaíontóir agus ina mhúinteoir.” Ach ní haon iontas é sin i ndáiríre.

Dar le teoiricí Vygotsky, bunchlocha churaclaim an lae inniu, go bhfoghlaimíonn páistí den chuid is mó trí fhéachaint ar ghníomhaíochtaí agus trí bheith rannpháirteach i ngníomhaíochtaí, á stiúradh ag daoine ag a bhfuil níos mó taithí, scile nó eolais.  Is iad na daoine fásta, na daoine muinteartha, na comharsanaí, cúramóirí, cóitseálaithe nó ceannairí pobail is mó a chuireann an teagasc seo ar fáil lasmuigh den oideachas foirmiúil.  Is neacha sóisialta muid a chothaíonn sliocht ár sleachta, agus is fiontar daonna criticiúil í an mhúinteoireacht. Múineann gach duine, luath nó mall, bíodh sé sin, go gníomhach, go héighníomhach, faoi chonradh nó go fánach.  Is é an spreagadh faoi deara do roinnt céimithe gairmeacha beatha sa mhúinteoireacht a roghnú agus do roinnt ealaíontóirí páirt a ghlacadh san oideachas, chun ceardlanna a reáchtáil nó chun páirt a thabhairt do phrintísigh.

Ar aon dul leis sin, is ó dhúchas a thagann an spreagadh chun rudaí a chruthú.  Is láidreacht í ár n-inniúlacht chognaíoch chun rudaí nach bhfuil ann a shamhlú a thacaíonn le dul chun cinn an chine daonna.  Chun smaointeoireacht a úsáid agus chun smaointe a thabhairt isteach sa saol seo, táimid rannpháirteach in iompair amhail aisteoireacht, damhsa, déanamh ceoil, scéalaíocht, hipitéisí a chumadh, léiriú, tógáil, leachtanna a réiteach agus ceardaíocht.  Is fóraim iad na cleachtais ‘chruthaitheacha’ seo chun oibriú trínár smaointe agus chun iad a thástáil. Agus d’fhéadfadh an chruthaitheacht teacht chun cinn in go leor réimsí cleachtas; ó leabhair a cheangal go dtí báicéireacht, ó theoiricí matamaiticiúla a chur le chéile go dtí déanamh ceoil.

Is é ceann de na gnéithe uathúla den Chomhpháirtíocht idir Múinteoirí agus Ealaíontóirí is ea a phoitéinseal chun an dá inniúlacht a fhorbairt sna rannpháirtithe, an t-oideoir agus an cruthaitheoir, ag dúiseacht ‘an chinn eile’ sna daoine a choinníonn rannpháirteach.  Thacaigh sé seo go mór liom chun m’fhéiniúlachtaí féin a chur in iúl agus tá mé muiníneach go dtabharfaidh mo scéalsa spreagadh do dhaoine eile teacht ar an tuiscint go bhfuil meas ar go leor de na féiniúlachtaí atá acu, agus go bhfuil siad bailí.