Blag 4 - Tom Dalton, Ealaíontóir & Oibrí Ealaíne

Is ealaíontóir agus oibrí ealaíon é Tom Dalton in Mayfield Arts Centre, Corcaigh. Is spás ealaíon tiomnaithe ar leith  é an t-ionad ealaíon atá lonnaithe i gcroílár Bhaile na mBocht i gcathair Chorcaí, ag Newbury House Family Centre. Cuireann Mayfield Arts deiseanna ar fáil do rannpháirtithe nascadh, foghlaim, machnamh a dhéanamh agus gníomhú trí phróisis chruthaitheacha. Is sampla é de dhea-chleachtas i réimsí na n-ealaíon pobail, an ionchuimsiú sóisialta, oideachas neamhfhoirmeálta agus pobail. Forbraíonn, bainistíonn agus soláthraíonn Mayfield Arts cláir ealaíon, oiliúna agus oideachais i gcomhairle leis an bpobal áitiúil agus soláthraíonn sé rochtain ar ghníomhaíochtaí agus próisis ealaíne a éascaíonn forbairt phearsanta agus pobail do dhaoine ar gach leibhéal cumais.  Is céimí de chuid Choláiste Ealaíne agus Deartha Crawford, Institiúid Teicneolaíochta Cheatharlach é. Tá ról ag Tom san ionad ealaíon tacú le forbairt ealaíonta agus chruthaitheach na n-ealaíontóirí stiúideo Cúig trí mheantóireacht aonair agus ghrúpa. Is grúpa de chúigear ealaíontóirí é Cúig ealaíontóir i stiúideonna tacaithe in Mayfield Arts Centre. Tá an tionscadal Cúig, le tacaíocht ó POBAL, in Mayfield Arts Centre ó 2008, agus is é an t-aon stiúideo tacaithe dá leithéid sa tír. Comhordaíonn agus éascaíonn Tom tionscadail for-rochtana do ghrúpaí scoile agus pobail ar fud na cathrach.

A Walk In The Park: Ealaín Agus Éiceolaíocht

De réir mar a éiríonn an aimsir sioctha fuar sa tréimhse roimh an Nollaig, braithim go bhfuil sé oiriúnach cuimhneamh ar laethanta teo an tSamhraidh agus machnamh a dhéanamh ar thionscadal comhoibritheach idir Mayfield Arts Centre agus an bitheolaí agus oideachasóir Darragh Murphy, a bhí ar siúl do Summer In The Park 2017.

Is clár imeachtaí den scoth é Summer In the Park, arna eagrú agus le tacaíocht ó Chomhairle Cathrach Chorcaí, a bhíonn ar siúl gach bliain i bPáirc Mhic Gearailt. Forbraítear an clár, a bhfuil ceol, ealaín, damhsa, taibhiú, bia agus scannán ann, tar éis glao poiblí chun an pháirc a bheochan i rith mhíonna an tsamhraidh. Bhí fonn orainn ag Mayfield Arts a bheith páirteach agus thosaigh muid ag smaoineamh ar bhealaí chun fuinneamh cruthaitheach an ionaid ealaíon a iompar go sealadach chuig tailte Pháirc Mhic Gearailt. Chas mé ar Darragh Mayfield, oibrí ealaíon Mayfield Arts Brían Crotty agus leis na healaíontóirí Ailbhe Barrett agus Angela Burchill chun comhrá a dhéanamh faoina dtaithí ar an tionscadal.

Agus gairdíní áille orgánacha thart timpeall air, chothaigh Mayfield Arts Centre caidreamh gníomhach leis an timpeallacht nádúrtha i gcónaí. Is minic a dhéanann an iliomad grúpaí a théann tríd an spás fiosrúchán ar na forais inspioráide i bhfoirm plandaí agus duilleoga, á lorg patrún agus dath ach is minic a dhéantar dearmad ar na mionsonraí. Tá an tionscadal, ealaíontóir sa stiúideo de chuid Cúig, san ionad ealaíon chomh maith. Faigheann ealaíontóirí tacaíocht anseo ó bheirt oibrithe ealaíon chun saothair ealaíne a chruthú dá mian agus úinéireacht féin iad. Is iad  Bríd Heffernan, Stephen Murray, Ailbhe Barrett, Angela Burchill agus John Noel Kennealy na cúigear ealaíontóirí.

Cé go bhfuil cleachtas ar leith ag gach duine den chúigear ealaíontóirí, is téama é an dúlra go minic, le hainmhithe, feithidí, plandaí agus bláthanna le feiceáil mar ábhar rialta sa stiúideo thar na blianta. Tá fiosracht nádúrtha ag baint le bheith i d'ealaíontóir agus le Summer In The Park, bhí fonn ar Mayfield Arts féachaint ar bhealaí chun spiorad dúchasach an fhiosrúcháin seo a roinnt ar bhealach cuimsitheach.

Bhíomar cíocrach ag an ionad féin níos mó a fhoghlaim faoin bpáirc agus faoin éagsúlacht shaibhir nádúrtha atá inti. Chuamar i dteagmháil le bitheolaí, oideachasóir comhshaoil agus grianghrafadóir Darragh Murphy agus thugamar cuireadh dó cuairt a thabhairt ar stiúideonna ealaíontóirí Cuig. Ceapann agus stiúrann Darragh camchuairteanna agus ceardlanna dúlra do dhaoine ar gach leibhéal cumais, ag cur grianghrafadóireacht, éiceolaíocht & stair le chéile chun áilleacht agus luach ár bhfiadhúlra áitiúil a léiriú. D'éirigh Darragh agus na healaíontóirí eile an-mhór lena chéile as chruthaigh siad smaointe le haghaidh comhoibrithe go tapa.

A Walk In The Park: Sraith 'siúlóidí ealaíne' treoraithe ab ea Ealaín agus Éiceolaíocht trí thailte Pháirc Mhic Gearailt, arna gcomh-éascú ag Darragh Murphy, Brían Crotty agus ealaíontóirí ó stiúideonna Cuig. Mar a chuireann Darragh síos air, ba smaoineamh simplí é a bhí ann don tionscadal seo; ‘iniúchadh a dhéanamh ar an dúlra trí ealaín – iniúchadh a dhéanamh ar ealaín tríd an dúlra '. Thug Comhairle Cathrach Chorcaí tacaíocht fhial do na siúlóidí ealaíne seo a bhí ar siúl thar dhá Aoine i rith an tsamhraidh 2017, le sraith camchuairteanna a mhair uair a chloig ag tarlú gach lá. Bhí na camchuairteanna saor in aisce agus oscailte do rannpháirtithe ag gach aois agus leibhéal cumais.

Agus iad feistithe le leabhair sceitseála agus le raon ábhar ealaíne, chuaigh grúpaí de chúigear déag amach ó Phailliún na páirce agus treoraíodh iad chun planda agus fiadhúlra éagsúil na páirce a aimsiú, a bhreathnú agus a thaifeadadh ar bhealach físiúil trí tharraingt agus marc-chruthú spraíúil agus inrochtana.

Cuireann Brían síos ar an lá:  ‘Roghnaímid cúig shuíomh éagsúla sa pháirc agus phléamar na crainn, na patrúin, an fiadhúlra agus an éiceolaíocht agus ansin d'fhreagraíomar dóibh agus modh ealaíne difriúil in úsáid ngach suíomh. D'fhoghlaimíomar faoi phatrúin na gcrann agus ghlacamar cuimilteáin den choirt agus de na duilleoga. Rinneamar rudaí amhail líníocht dhall agus líníocht bhreathnaitheach freisin.' Deir an t-ealaíontóir, Angela de Burchill, a mbíonn baint ag a saothar le híomhánna ar thángthas orthu de ghnáth, gur bhain sí an-sult as ‘na crainn agus na duilleoga a tharraingt’ amuigh faoin spéir.

Bhí éagsúlacht mhór in aois agus i gcúlra na rannpháirtithe ar gach ceann de na siúlóidí, rud a shaibhrigh an t-eispéireas do gach duine. Déanann Darragh machnamh ar ghníomhaíocht na ngrúpaí; ‘Trí na camchuairteanna, fuaireamar amach go raibh áit tosaigh ag gach rannpháirtí agus leanamar ár smaoineamh ar a gconair féin. Mar bhitheolaí foirne, rinne mé iarracht bunús bitheolaíoch a thabhairt do na cineálacha cruthanna, patrúin & uigeachtaí a bhreathnaíomar timpeall orainn, & chuidigh na healaíontóirí leis na struchtúir seo a iniúchadh a  rogha teicnící ealaíonta in úsáid.’ Fuair Darragh lionsaí fóin chliste le haghaidh na gcamchuairteanna freisin, rud a thug deis do na rannpháirtithe a gceamaraí teileafóin a úsáid chun súmáil isteach in áiteanna spéise agus na radhairc seo a ghabháil trí ghrianghrafadóireacht. Is cuimhin le Brían an chaoi ar thosaigh na rannpháirtithe ag fiosrú ‘na saol beag eile atá ann sna scoilteanna beaga agus i gcúinní na páirce'.

B'ócáid shóisialta iad na siúlóid chomh maith le bheith ina hócáid oideachasúil. Meabhraíonn an t-ealaíontóir Cúig Ailbhe Barrett ‘an chaoi ar bhain daoine an-taitneamh as, bhí siad go léir ag comhrá agus ag tarraingt'. Dar le Darragh, ba é an rath a bhí leis an tionscadal ná an réimse leathan ionchur ó na rannpháirtithe a bhraith; ‘Tríd an bhfaisnéis agus an tírdhreach céanna a bhreithniú os ár gcomhair, nochtadh eispéireas dúchasach & pearsanta gach rannpháirtí ar an leathanach agus iad ag déanamh sceitseáil.'

Ba thuairim é a bhí mar bhonn ag na siúlóidí ealaíne má mhéadaíonn daoine a n-eispéiris dhíreacha ar a bheith amuigh faoin dúlra, d'fhéadfadh sé go léireodh siad níos mó spéise ina teacht slán. ‘Mar bhitheolaí/oideachasóir comhshaoil, tá sé an-tábhachtach dom go dtéann daoine i dteagmháil lena dtimpeallachtaí nádúrtha as a chonlán féin. Is é mo ról amháin ná aird a tharraingt ar an gcúis go bhféadfadh an domhan a bheith suimiúil agus gur fiú aird a thabhairt air. Ní féidir liom a rá le duine ar bith na héin nó na foraoisí báistí a chaomhnú, ní féidir liom ach a chur in iúl cén fáth a gceapaim go bhfuil siad suimiúil. Tagann an rannpháirteachas ón taobh istigh den duine aonair.’

Rinne Darragh trácht ar na naisc bhunúsacha idir a chuid oibre mar oideachasóir comhshaoil agus na healaíontóirí Cúig freisin; ‘Feicimid áilleacht an domhain agus déanaimid iarracht aird a tharraingt ar an áilleacht seo. Tharraing muid na crainn chéanna ar fad, ach is é a rud a tarraingíodh ná an nasc pearsanta leis na crainn.”

Chun níos mó a fháil amach faoi shaothar Darragh, téigh chuig www.dmurphynature.com.

Chun tuilleadh eolais a fháil faoi na healaíontóirí Cuig agus Mayfield Arts téigh chuig www.mayfieldarts.ie​ Is mian le Mayfield Arts buíochas a ghabháil le Comhairle Cathrach Chorcaí as a dtacaíocht fhlaithiúil don tionscadal seo.​