Blag 2 - Julie Forrester, Amharc-ealaíontóir
Is amharc-ealaíontóir í Julie Forrester atá lonnaithe i gCathair Chorcaí. Tá sí ag obair le gach cineál duine i ngach cineál suíomh ó d'fhill sí ar Éirinn sna 1990idí. Déanann a saothar ceiliúradh ar phróiseas agus iniúchadh oscailte ar ábhair agus ar chomhthéacs. Tá Julie Forrester cónaithe faoi láthair le Kidsown Publishing Partnership ag Scoil Chill Ard, Co. an Dúin.
Blag 2 - Domhain a Tharraingt
Déanann mo mháthair cur síos ar phictiúr díom agus mé 4 bliana d’aois, taispeánann sí grianghraf dom, táim i mo shuí, mo chosa scaipthe, ar an urlár romham tá “Julie bear” (teidí a bhí agam i m’óige), i ndiamaint an urláir atá cuimsithe agam, is píosa páipéir iad mo chosa agus mo bhéar agus ar an bpáipéar sin táim ag déanamh líníochta. Anois féachaim ar an ngrianghraf, feicim é mar a chuireann mo mháthair síos air, ní féidir liom dul ar ais chuig an áit sin, feicim anois é taobh amuigh díom féin – páiste gafa leis. Is maith atá a fhios agam.
Tá líníocht agam a rinne m'iníon, 6 bliana d’aois, tá an dáta ar chúl an fhráma, ina cuid scríbhneoireachta féin is é seo a leanas an cheannscríbhinn: “Mo mhadra Faoin mbord 23.12.97. Annie”. Níl cuimhne ag Annie ar an líníocht a dhéanamh, níl agam ach oiread. Is cuimhin liom na himeachtaí a bhain leis an bpictiúr seo, agus an áit a raibh cónaí orainn ag an am sin. Ba é Miko ár madra, ainmhí seachráin a thug muid baile di, agus bhí coileáin ag Miko, naoi ar an iomlán. Ba é Bart an t-athair orthu, madra ár bpáirtí tí.
Léiríonn an líníocht cruth dearg smeartha le dúch agus baill fhorimeallacha iomadúla a bhfuil an chuma orthu go bhfuil siad ag sceitheadh amach as an gcorp. Má dhéantar mionscrúdú air, is féidir leat na 4 cos dubha agus 6 ballán fadaithe a dhéanamh amach, tá eireaball na máthar lúbtha siar, rud atá cosúil le stua a coirp ar bhealach ciotach. Ar a cúl tá 3 chruth coileáin le cosa ann agus cuma phaiste air, tá 2 choileán eile chun tosaigh uirthi. Tá cúig chruth coileáin paiste ann ar an iomlán: Tá 4 choileán in easnamh.
Breathnaím ar an bpictiúr agus feicim stuanna droma na madraí arís agus arís eile, fáinneach thar arís agus arís eile, agus ar deireadh frámaithe laistigh den chearnóg agus timpeallaithe ag teorainn ar thrí thaobh. Feicim teanga bhándearg na máthar le fáinne thart uirthi agus píosaí seile gorma, feicim a cluasa as alt, is ar éigean gur féidir na súile a fheiceáil, tarraingthe sa scáthchruth dubh ag ag tráth níos déanaí. D’fhág an gníomh seo imeall glas tuartha, áit a mbíonn tionchar ag ruaim marcóra ar ruaim eile. Feicim an mháthairmhadra sa leaba ciseáin bhuí le cruth crú capaill air a bhí aici, feicim fáinne thurcaidghorm le triantáin thurcaidghorma ag pointeáil amach agus isteach, an fhoirm fháinne spiacánach ceangailte atá cuimsithe laistigh den chearnóg oráiste ‘faoin tábla’, urlár tairseachúil/spás tábla. Anseo athraíonn an uillinn ón radharc barr go dtí an taobh-amharc agus feicim an tábla á choinneáil go léir le chéile. Tá dhá tharraiceán bándearga ag an tábla. Tá babhla mór torthaí ar bharr an tábla, is babhla é atá againn fós, déanta ag a Mamó (Taispeánann sé go soiléir dearadh úll Bandon Pottery) Tá cos torthaí sa bhabhla. In aice leis an mbabhla tá an rud is mistéirí sa phictiúr – an doras buí é?
Tá domhan comhchruinnithe, meascán casta de mhothúchán, breathnóireacht, fionnachtain agus samhlaíocht sa líníocht seo. Is líníocht chróga í, is líníocht riachtanach í agus is líníocht mistéireach í. Is líníocht í a dhéanann cur síos ar ócáid atá dearmadta ag a déantóir le fada. Is líníocht í a thugann spléachadh dom ar shaol eile agus saol a bhfuil a fhios agam atá fíor, fiú mura raibh mé ann.
Nuair a bhíonn páistí ag tarraingt, tugann siad domhain nua chun tosaigh, ag casadh taobh tuathail amach. Bím faoi dhraíocht ag an dóigh próiseála seo ar eispéireas, meallann sé mé go fóill. Is breá liom an focal Tarraing, tá an oiread sin bríonna aige, a chuimsíonn smaointe maidir le tarraingt, mealladh, tógáil isteach agus ligean amach, is féidir le duine “anáil a tharraingt” agus is féidir “tae a ligean chun tarraingt”, “piostal a tharraingt”, nó folcadh , chomh maith le líne, tá teannas ar leith aige idir dul i bhfolach agus ligean dó. Uair amháin nuair a bhí mé i mo dhéagóir chuaigh mé le m'athair go dtí an marglann, thugamar ár leabhair sceitse linn. Níos déanaí, chuir duine aitheantais ceist orainn go béasach cad a bhí ar siúl againn ansin, nuair a dúirt mé “ag tarraingt” dúirt sé, agus é ag féachaint ar m'athair beagáinín trína chéile, “ag tarraingt eallaigh chun na marglainne?”
Sa bhlag roimhe seo, labhair mé faoi roinnt líníochta a rinneamar le chéile ag tionscadal Virtually There i dteach Chill Ard. Níorbh chomhoibriú é seo go díreach, níor aontaíomar ar ‘saothar ealaíne‘ a dhéanamh le chéile, comhrá gníomhaíochta beo a bhí ann. Ba é an clár bán an talamh tástála inar tharla ár n-idirphlé. Ba spás é inar cuireadh íomhánna, inar tochlaíodh iad ónár gcartlann, inar gabhadh iad ar líne, nó inar gabhadh iad ón saol, inar uaslódáladh iad, inar tarraingíodh amach iad agus inar tarraingíodh orthu, inar caitheadh i leataobh iad, ina raibh eilimintí craptha, méadaithe, scriosta agus inar bhog duine amháin nó duine eile thart orthu, inar cruthaíodh agus inar briseadh snáitheanna i rith chomhrá, ba mhinic a bhí sé deacair cuntas a choinneáil orthu. Tharlaigh an líníocht marc nó íomhá amháin in aice le ceann eile i spás a ndearnadh sraitheanna de agus a ndearnadh seicheamhú air le himeacht ama. Bhíomar ag déanamh ceiliúrtha le chéile ar ghníomh na tarraingthe.
