‘The Lonely Traveller’: An Tionscadal Comhpháirtíochta Múinteora-Ealaíontóra

In 2020 bhí an Tionscadal ‘The Lonely Traveller’ mar cheann de bhuaiteoirí Dhámhachtain Doiciméadaithe na Tairsí. Féach ar fhíseán doiciméadaithe an tionscadail anseo.

Inis scéal do thionscadail dúinn – Céard a spreag é? Cad faoi é? Cé a bhí páirteach ann? Cén chaoi ar thosaigh tú?

Jacintha Mullins, Múinteoir

Aidhm shimplí a bhí i gceist leis an tionscadal i dtosach: cur leis an rochtain a bhíonn ag leanaí bodhra ar an gceol agus bealaí nua a aimsiú chun an curaclam ceoil a sheachadadh agus a idirdhealú don chohórt daltaí seo. Chláraigh mé ar chúrsa um fhorbairt ghairmiúil leantach de chuid na Comhpháirtíochta idir Múinteoirí agus Ealaíontóirí (TAP) in Ionad Oideachais Luimnigh agus é mar chuspóir sonrach agam cónaitheacht a fháil le ceoltóir chun an méid a bhí le déanamh agam a bhaint amach.

Tar éis dom a bheith péireáilte leis an gcumadóir as Luimneach Fiona Linnane fuaireamar an deis aithne a chur ar a chéile agus ár smaointe tionscadail a phlé go mion le linn oiliúna do phríomhéascaitheoir TAP ar roghnaíodh an bheirt againn chun freastal uirthi. Le plean/struchtúr tosaigh an-scaoilte i bhfeidhm chuireamar tús leis an gcuid scoilbhunaithe dár dtionscadal le turas go Ceoláras na hOllscoile, Luimneach chun freastal ar thaibhiú "Ceol sa seomra ranga" leis na daltaí.

Tugadh faoi go leor obair chúlra sa seomra ranga roimh ár rannpháirtíocht le Fiona. Ós rud é go raibh leibhéil éagsúla caillteanais éisteachta ag mo dhaltaí ó éadrom agus measartha go géar agus trom bhí sé tábhachtach iniúchadh a dhéanamh leo ar an gcaoi a dtaistealaíonn fuaim agus conas is féidir linn go léir taithí a fháil ar fhuaim ar bhealaí éagsúla i.e cuid acu le cluasa agus le héisteacht agus cuid acu le lámha agus le tadhall. Bhí sé tábhachtach chomh maith cur in iúl do na leanaí nach raibh bheith bodhar ar thaithí a bheith ar an gceol, taitneamh a bhaint as agus é a tháirgeadh. Inár gceacht Béarla scríobhamar chuig Dame Evelyn Glennie, ealaíontóir cnaguirlisí cáiliúil as Albain atá bodhar í féin. Bhí áthas ar na leanaí nuair a scríobh Evelyn ar ais chucu agus focail spreagtha agus molta á gcur in iúl aici. Bhí Ms.Glennie ina eiseamláir an-dearfach do na daltaí go léir le linn an tionscadail seo agus bhí a píosa ceoil "The Lonely Traveller" ina lárphointe inar tháinig ár dtionscadal chun cinn.

Fiona Linnane, Cumadóir

Is éard a bhí i gceist le cuid mhór den ullmhúchán a rinne mé don tionscadal seo ná bualadh leis na scoláirí agus dearcadh a fháil ar a dtaithí ar fhuaim agus ar cheol; ar an meascán cumais laistigh den ghrúpa; agus ar an gcaoi a bheadh orm mo chleachtas a bheachtú chun tionchar na gceardlann don ghrúpa a uasmhéadú. Chuimsigh sé sin mo stíl chumarsáide a bhainistiú chun go bhféadfaí ISL a úsáid laistigh den seomra ranga agus níos mó spáis a fhágáil i ngach seisiún do scoláirí chun bogadh ar an luas ab fhearr a d'oibrigh dóibh. Chuaigh mé leis na múinteoirí agus leis na scoláirí agus iad ag freastal ar thaibhiú "Ceol sa Seomra Ranga" i gCeoláras na hOllscoile, Luimneach agus thug sé seo léargas iontach dom ar an gcaoi a bhfreagródh na leanaí seo do smaointe ceoil.

Cén chaoi ar forbraíodh na smaointe agus cén chaoi ar oibrigh na daoine óga, an t-ealaíontóir agus an múinteoir le chéile?

Jacintha Mullins, Múinteoir

Bhí Fiona ar thús cadhnaíochta trí cheardlanna seachtainiúla tarraingteacha agus turgnamhacha a éascú a bhí thar a bheith spraíúil. Bhí mé féin agus cúntóirí riachtanas speisialta an ranga ar fáil chun cabhrú le ISL agus le tacaíocht bhreise a thabhairt d'aon dalta a raibh gá acu léi. Tar éis an chéad chúpla seisiún chuir na daltaí aithne mhaith ar agus bhí siad ar a suaimhneas le Fiona agus tar éis an phointe sin d'oibríomar go léir mar aonad agus i gcomhpháirtíocht lena chéile chun smaointe a fhorbairt agus téamaí a leathnú. Bhí tionchar ag an taitneamh a bhain na leanaí as ceardlanna Fhiona ar chuid mhaith den phleanáil churaclaim a rinne mé do réimsí curaclaim eile. Rinneamar comhrá mion faoi “The Lonely Traveller” cé a d'fhéadfadh a bheith ann agus cá háit a mbeidís ag taisteal chuici/aisti inár seisiúin teanga bhéil. Sa stair rinneamar fiosrú ar aistear Naomh Breandán agus traidisiún Imram agus in OSPS labhair muid go leor faoin gcaoi nach bac é bheith bodhar roimh aisling duine a fhíorú mar a léirigh Dame Evelyn Glennie. Bhí tionchar ag ár gceardlanna le Fiona ar ár gcuid oibre ranga agus ar an gcaoi chéanna bhí tionchar ag ár gcuid oibre ranga ar fud réimsí curaclaim eile ar threo ár gceardlann le Fiona.

Fiona Linnane, Cumadóir

Dhear mé agus d'éascaigh mé sraith ceardlann ar chumadóireacht thurgnamhach den chéad uair agus mé ag tosú le cleachtaí simplí rithime agus nodaireacht ghrafach. Nuair ba léir dom go raibh na scoláirí i mbun forbartha ceoil, thosaíomar ag pleanáil téama dár dtionscadal. Trí nasc a dhéanamh le spéis an scoláire in obair Evelyn Glennie thug mé píosa simplí isteach (le Glennie) a mheas mé go bhféadfaimis a oibriú laistigh de chreat an tionscadail. Agus muid ag baint úsáide as barraí clinge agus an nodaireacht ghrafach a foghlaimíodh sa chéad chéim den tionscadal, thosaigh muid ag scríobh amhrán agus le tobsmaointeoireacht agus The Lonely Traveller á úsáid mar phointe tosaigh. D'fhreagair na scoláirí go díograiseach láithreach do scríbhneoireacht amhrán agus mar sin thosaigh mé ag féachaint ar bhealaí chun é seo a leathnú.

Cén taithí phearsanta a bhí agat ar an tionscadal i dtéarmaí ratha agus dúshlán?

Jacintha Mullins, Múinteoir

Ba thionscadal thar a bheith rathúil é seo ar an oiread sin leibhéil éagsúla. Bhí áthas orainn a bheith ag obair le Fiona. Bhí sí i gcónaí chomh foighneach, cineálta agus díograiseach. Thug sí aigne oscailte, eolas domhain agus an-spraoi don tionscadal. Chuaigh sí i ngleic le ISL a fhoghlaim ó na daltaí agus lean sí a sampla i gcónaí is cuma cá ndeachaigh sé. Bhunaíomar comhpháirtíocht trí bhealaigh go han-tapa idir daltaí, ealaíontóir agus múinteoir a d’fheil do gach duine. Thosaigh an tionscadal seo mar rud simplí agus beag go leor ach d'fhás sé go han-tapa le bheith ina thionscadal measartha uaillmhianach. Bhí maoiniú faighte againn ó Ionad Oideachais Luimnigh le haghaidh ceardlann leantach le Puipéadóir áitiúil Emma Fisher chun an ghné amhairc dár dtionscadal a fhorbairt. Ar an drochuair, nuair a tháinig paindéim Covid-19, dúnadh sínte na scoile agus cosc ar chuairteoirí ní raibh muid in ann dul ar aghaidh leis seo. Is gealltanas é gealltanas, áfach, agus nuair a osclaíodh na scoileanna ghlac mé an méid beag eolais a bhí agam ar scáth-phuipéadóireacht a fuair mé ó mo chomhrá le Emma agus rinne mé é seo mar fhócas ár ranganna ealaíne chun gné amhairc ár dtionscadal a chur i gcrích. Rinneadh an scannán le meascán d'aisteoireacht bheo agus de scáth-phuipéadóireacht. Ba dhúshlán é go deimhin bheith ag obair le daltaí bodhra agus é beagnach dorcha agus muid ag caitheamh scáthláin agus maisc agus ag an am céanna scaradh sóisialta agus grúpálacha meithle a choinneáil ach d’éirigh linn sa deireadh thiar agus tar éis dúinn an píosa deiridh a fheiceáil d’aontaíomar go léir gurbh fhiú an iarracht.

Fiona Linnane, Cumadóir

Ba é an múinteoir, Jacintha Mullins, a spreag rath an tionscadail seo. Bíonn sé deacair, mar ealaíontóir iarracht a dhéanamh an t-ábhar a bhfuil tú ag clúdach a nascadh leis na hábhair sa seomra ranga mar nach mbímid i láthair i bpearsa sa seomra ranga ach le haghaidh na seisiún. Thum Jacintha an rang sa tionscadal trína nascadh le gnéithe eile dá teagasc.

Bhí an gnáthdhúshlán i gceist ó thaobh gach scoláire a spreagadh, fiú na scoláirí drogallacha, ach ní a mhéid céanna le tionscadail eile. Arís, mothaím gurbh í ceannaireacht Jacintha ba chúis leis sin.

Ar ndóigh tháinig an dúshlán mór chun cinn nuair a dúnadh na scoileanna i mí an Mhárta. Bhí dóthain ábhair taifeadta againn cheana féin chun an scannán a chur le chéile ach b'éigean pleananna chun leanúint lenár gcuid oibre le chéile a chur siar.

Cén tábhacht a bhain leis an tionscadal duit ar fiú a roinnt?

Jacintha Mullins, Múinteoir

Bhí na leibhéil mhéadaithe féinmheasa agus muiníne a léirigh ár ndaltaí le linn agus i ndiaidh an tionscadail seo dochreidte. Bhí siad thar a bheith bródúil as an obair a bhí déanta acu agus as an méid a bhí bainte amach acu. Ba rud é an amhránaíocht a dhéanadh na leanaí seo i gcónaí go príomha lena lámha trí ISL. Is rud an-speisialta é iad a chloisteáil nuair a thosaíonn siad go tobann ag canadh na bpíosaí a chum siad féin, rud a tharlaíonn go minic inár seomra ranga agus timpeall ár scoile.

Fiona Linnane, Cumadóir

D'éist mé leis an bhfógra maidir le dúnadh scoile i mo charr díreach roimh an seisiún deiridh a bheadh againn. Seisiún thar a bheith tochtmhar a bhí ann - is cuimhin liom socracht a mhothú sa seomra ranga, fad is a bhí an domhan mórthimpeall orainn ina chíor thuathail. Ba é an teagmháil dheireanach a bheadh agam le scoil ar feadh an chuid eile den bhliain agus, is dóichí, go dtí Meán Fómhair 2021.

Ar athraigh aon rud i do chuid oibre mar gheall ar an tionscadal?

Jacintha Mullins, Múinteoir

Ba thaithí an-luachmhar é a bheith ag obair i gcomhpháirtíocht le gairmí i réimse an churaclaim a fuair mé go raibh sé dúshlánach. Léirigh sé dom an luach a bhaineann leis na healaíona san oideachas agus conas is féidir féidearthachtaí gan stad agus bealaí nua teagaisc agus foghlama a oscailt do gach duine a bhfuil páirteach nuair a thógtar duine éigin isteach sa seomra ranga. Beidh mé ag lorg deiseanna chun páirt a ghlacadh i gcomhpháirtíochtaí breise amach anseo.

Fiona Linnane, Cumadóir

Aithním an tábhacht a bhaineann le fíor-rannpháirtíocht an mhúinteora. Chomh maith leis sin gan a mhothú gur mé fein atá freagrach as gach gné den tionscadal, ligean do dhaoine eile a réimsí saineolais a chlúdach.

Ar an taobh eile sa todhchaí ligfidh mé dom féin a bheith níos rannpháirtí sa toradh ealaíonta. Roimhe seo ligeadh mé do na scoláirí smacht a bheith acu ar an obair dheiridh i gcónaí, ach agus mé ag cur in eagar na bhfuaimeanna a bhí taifeadta againn, rith sé liom dá dtógfainn an obair níos teicniúla mé féin go gcuirfeadh sé níos mó ama ar fáil do na scoláirí chun gnéithe níos cruthaithí den tionscadal a fhiosrú.