Learning About Learning

Comhthéacs

Bunscoil chomhoideachais DEIS (an Roinn Oideachais agus Scileanna) í Dominican Primary School (DPS). Tá 18 ndalta i rang na Naíonán Sóisearach, agus tá dháréag díobh ag foghlaim Béarla mar theanga bhreise.  Tugann scoileanna DEIS aghaidh ar riachtanais oideachais leanaí agus daoine óga ó phobail faoi mhíbhuntáiste agus tugtar tús áite dóibh. Díríonn DPS ar oideachas an duine iomláin. Tá sé d’aidhm aici deiseanna a chur ar fáil do gach páiste chun a lánacmhainneacht a bhaint amach, ach réimse leathan deiseanna a thabhairt dóibh a fhorbraíonn a bhfás agus a bhféinmhuinín ina n-iomláine.

Tá an t-ealaíontóir Helen Barry lonnaithe sa scoil trí DLR Primary Arts de chuid Chomhairle Contae Dhún Laoghaire-Ráth an Dúin a thacaíonn le clár ealaíontóra chónaithe fhadtéarmach ina mbíonn 24 uair theagmhála thar thréimhse ceithre go cúig mhí. Leathnaíodh é seo tríd an gclár cónaithe Artist at Work i Leabharlann DLR LexIcon ina bhfuil Helen lonnaithe faoi láthair. Is féidir siúl chomh fada léi ón scoil agus tugann sé seo 14 uair theagmhála bhreise sa scoil agus i Seomra Tionscadail DLR LexIcon.

Achar Ama

Thosaigh an t-ealaíontóir i DPS i mí na Samhna 2014 agus leanfaidh sí ar aghaidh go dtí mí na Bealtaine nó mí an Mheithimh 2015. Casaimid le chéile go seachtainiúil sa scoil de ghnáth agus bíonn cuid de na seisiúin i DLR LexIcon.

Ár bhFís: Foghlaimímid trí dhéanamh agus foghlaimímid óna chéile. Úsáidtear cur chuige páistelárnach atá á threorú ag an bpáiste ina leith seo a leanas:

• Scrúdú a dhéanamh ar an gcaoi a bhfoghlaimíonn leanaí trí idirphlé cruthaitheach uirlisí oideolaíocha a úsáidtear sa seomra ranga agus cinn nua a shainaithint agus a chruthú.
• Deis a thabhairt do pháistí réimse leathan ábhar agus teicnící ealaíne traidisiúnta agus neamhthraidisiúnta a úsáid den chéad uair agus iad ag fiosrú cé hiad féin agus céard atá sa domhan mórthimpeall orthu.
• An fuinneamh, na breathnóireachtaí agus na smaointe a thabhairt le chéile chun saothar ealaíne a chruthú le chéile.

Taifead

Tacaíonn DLR Primary Arts le foghlaim, le breathnóireacht agus leis an taithí le blag. Cuirfidh na páistí, an t-ealaíontóir agus an múinteoir leis an mblag. Tabharfaimid cuireadh do dhaoine eile a dtuairimí faoin bpróiseas a thaifead agus an tionchar atá á imirt aige ar na páistí, ar an múinteoir/na múinteoirí agus ar an ealaíontóir trí phríomhoide na scoile, tuismitheoirí, múinteoirí agus foireann na leabharlainne agus na hoifige ealaíne. Táimid ag úsáid cur chuige ildisciplíneach agus beimid in ann caint ó bhéal, an focal scríofa, fuaimeanna agus íomhánna agus íomhánna gluaisteacha.

An Múinteoir

Mar mhúinteoir ranga i scoil DEIS airím go bhfuil sé tábhachtach páirt a ghlacadh agus oibriú i gcomhar le daoine eile san oideachas chun cuimsiú sóisialta a chur chun cinn do na páistí a mhúinim. Tá DLR Primary Arts (tionscadal cleachtóra chruthaithigh) agus ceardlanna Artist At Work le Helen ag cur taithí iontach a chuireann lena saol ar fáil do na páistí agus domsa mar mhúinteoir.  Tá saineolas Helen agus a léargas ealaíonta mar ealaíontóir tar éis mo dhearcadh féin faoin oideachas ealaíne a athrú, go háirithe sna luathbhlianta.

Braithim go bhfuil sé tábhachtach béim a leagan ar an líon mór páistí atá ag foghlaim Béarla mar theanga bhreise sa rang, a chruthaíonn dúshlán ann féin domsa mar mhúinteoir agus a chuireann frustrachas dá chuid féin ar an páistí.  Mar gheall ar an bpróiseas ealaíonta a bhaineann le gach seisiún, bíonn na páistí ar fad, beag beann ar a gcumas agus ar a gcúlra, in ann a smaointe féin a chur in iúl, comhoibriú agus cumarsáid a dhéanamh lena gcomhscoláirí agus le daoine fásta, agus a n-uathúlacht a chur in iúl i dtimpeallacht foghlama dhearfach.  Tá na seisiúin le Helen ag cur modh iontach cumarsáide ar fáil do na páistí agus ag laghdú a bhfrustrachas teanga ag an am céanna, a ligeann dá n-inniúlacht agus dá muinín fás agus forbairt.

Bíonn an úsáid a bhaineann Helen as prionsabail Aistear, a threoraíonn a cleachtas agus a seisiúin, páistelárnach agus á dtreorú ag na páistí go hiomlán. Comhtháthaítear an Litearthacht, OSPS agus teanga mhatamaiticiúil chomh maith le snáitheanna na nAmharc-ealaíon.

Na Páistí

Ba mhaith leo siúd a dtuairimí agus a dtaithí féin ar a n-obair ar na tionscadail a roinnt...

“Rinne mé féin agus Angeline caisleán,” Zhya, 5 bliana
“Is maith liom Leabharlann LexIcon mar go ndearnamar rudaí ann,” Holly, 5 bliana
“Bhí spraoi leis na tiúba, rinne mé droichead,” Amanda 5 bliana
“Bímid ag gearradh agus ag déanamh rudaí go minic,” Daivik, 4 bliana
“Is maith liom stuif a bhailiú agus rudaí a dhéanamh,” Alma, 5 bliana
“Bíonn Helen ag spraoi linn,” Brooke, 4 bliana.

An tEalaíontóir

WE ARE

I observe
I listen
I watch
I am open
I am inspired
We talk
We plan
We ask
We make
We are challenged
We are patient
We are open
We explore
We build
We stick
We poke
We cry
We laugh
We reflect
They argue
We learn
We support
We are creative
We give
We work
We struggle
We are honest
They are brutally honest
I am exhausted
We are energetic
We get more help
We are synergetic
We are content
We are inspired
WE ARE.

Helen Barry 2015

Dán é ‘We Are’ a léiríonn an méid a tharlaíonn le linn mo chleachtais chomhoibríoch agus tugann sé bunús na teanga a dhéanann an cur síos is fearr ar mo mhodheolaíocht. Tá mo mhodheolaíocht agus mo chur chuige i leith obair chomhoibríoch le páistí luathbhlianta cosúil le Aistear: Creatchuraclam na Luath-Óige. Táim tar éis an curaclam a léamh go forleathan freisin ag díriú ar shraith luath na bunscoile.  Creidim go bhfuil modheolaíocht agus cur i bhfeidhm an teagaisc sa seomra ranga ar aon dul leis an obair agus leis an bpróiseas a tharlaíonn i stiúideonna ealaíontóirí.

Táim ag foghlaim faoin bhfoghlaim, faoin gcaoi a bhfoghlaimímid, agus faoi céard a fhoghlaimímid. Thosaigh mé ag an tús agus táim ag foghlaim leis na páistí, is ise mo mhúinteoirse freisin. Éistim leis na páistí ag baint ciall as teanga trí fhótóinic. Fadú na bhfocal ar nós fly, cat, jump; cruthaíonn siad rithimí áille nuair a fhadaítear iad, agus socraíonn dordán ghuth na bpáistí a dtuin, nuair a choinnítear gach focal ar feadh nóiméad fadaithe. Ba é seo spreagadh an tsaothair atá á chruthú againn le chéile sa scoil agus i DLR LexIcon.